Forum Bydgoskiego Stowarzyszenia Miłośników Zabytków "BUNKIER"
https://www.forum.bsmz.org/

Wrześniowe mogiły i pomniki
https://www.forum.bsmz.org/viewtopic.php?f=39&t=399
Strona 1 z 4

Autor:  Ewing [ poniedziałek, 23 mar 2009, 12:29 ]
Tytuł:  Wrześniowe mogiły i pomniki

Proponuję umieszczać tu informacje i zdjęcia na temat mniej i bardziej znanych miejsc pochówku żołnierzy WP we wrześniu 1939 roku oraz na temat pomników upamiętniających wrześniowe wydarzenia.

Na początek grób nieznanego żołnierza pochowanego na cmentarzu przy starym kościele we Włókach. Obecny nagrobek ufundowano w 1969 roku.

Obrazek

Obrazek

Autor:  Robert Grochowski [ poniedziałek, 23 mar 2009, 19:12 ]
Tytuł:  Wrześniowe mogiły i pomniki

Znakomity pomysł. Pomnik Żołnierza Polskiego przy skrzyżowaniu dróg we Włókach.

Obrazek

Pomnik w 2006 roku

Obrazek

Pomnik w 1947 roku

Pomnik ma ciekawą historię. 3 września 1939 roku pod Włókami miała miejsce najbardziej krwawa bitwa w rejonie Bydgoszczy podczas kampanii wrześniowej. Podczas całodziennych walk toczonych przez 23 Pułk Piechoty ze składu wołyńskiej 27 DP poległo kilkudziesięciu polskich żołnierzy a blisko 300 zostało rannych. Poległych pogrzebano w miejscu śmierci, najczęściej w zajmowanych przez nich okopach. Pogrzebano ich, co relacjonowali świadkowie, bardzo płytko, tak że niemieccy rolnicy prowadzący na tym obszarze działalność rolniczą częstokroć wyorywali rozszarpywane fragmenty ciał.
Po zakończeniu wojny w miejscu bitwy przeprowadzono prace ekshumacyjne. 25 kwietnia 1947 roku z 10 masowych grobów zlokalizowanych po obu stronach szosy gdańskiej wydobyto łącznie zwłoki 44 żołnierzy 23 Pułku Piechoty, z czego na podstawie nieśmiertelników oraz napisów na krzyżach zidentyfikowano 12. Byli to: Wacław Ziemlicki (ur. we Włodzimierzu), Józef Matej (ur. w Zamościu), Władysław Mejchrowicz (ur. w Horochowie), Piotr Grynkiewicz (ur. w Łumińcu), Michał Jaremczuk, st. strzelec Jan Chrzanowski, kapral Pech Ritor, strzelec Władysław Dziubak, strzelec Tomasz Zduniak, strzelec Sobota, strzelec Antoni Burdziel oraz plutonowy Józef Mackiewicz. Do powyższej listy należy dodać ppor. Władysława Kałwę, zidentyfikowanego na podstawie źródeł historycznych. Wszystkich poległych pochowano obok dzisiejszego pomnika.
Pomnik we Włókach wzniesiono staraniem mieszkańców wsi Włóki, Trzeciewiec, Aleksandrowo, Dobrcz, Borówno, Kotomierz, Nieciszewo, Trzęsacz, Trzebień, Wudzunek i Zalesie. Odsłonięto go uroczyście 21 września 1947 roku.
Pomnik przywołuje pamięć Żołnierzy Września, którym w 1939 roku przyszło wypełnić niewykonalny w ówczesnych warunkach rozkaz obrony Ojczyzny. Choć ulegli przewadze wroga, to rozkaz ten wykonali bez reszty, z honorem żołnierza polskiego. Taką symbolikę miał w zamierzeniach twórców pełnić pomnik we Włókach: na wysokim cokole dumnie stał żołnierz odziany w mundur z okresu kampanii wrześniowej, dzierżąc w dłoni wieniec laurowy, w drugiej zaś sztandar z wizerunkiem Matki Boskiej Częstochowskiej. Umieszczona u dołu tablica głosiła: ,,Bohaterom walk o niepodległość w latach 1939-1945 - Wdzięczni rodacy gm. Dobrcz w czerwcu 1947 roku”. Nad tablicą umieszczony był stylizowany krzyż walecznych, na którym wznosił się biały orzeł.
Niestety, pierwotna symbolika pomnika została zmieniona podczas remontu prowadzonego przez Gminę Dobrcz w latach 60. XX wieku. Z łatwych do odczytania powodów usunięto wówczas krzyż, który pełnił dwie niezmiernie ważne funkcje: był pośmiertnym, symbolicznym odznaczeniem dla poległych tu polskich żołnierzy oraz był symbolem wiary, ustawionym na cmentarzu wojennym.
Po latach, staraniem miejscowych rolników, w zastępstwie usuniętego kamiennego krzyża obok pomnika ustawiono prosty drewniany krzyż, poświęcony podczas uroczystej mszy św. 3 września 1989 roku.
Od 2006 roku trwają starania o powrót krzyża na pomnik we Włókach. Czas pokaże, czy zostaną one uwieńczone sukcesem.

Autor:  Ewing [ poniedziałek, 23 mar 2009, 19:20 ]
Tytuł:  Wrześniowe mogiły i pomniki

W nawiązaniu do powyższego zdjęcia drewnianego krzyża.

Obrazek

Obrazek

I jeszcze parę fotek pomnika.

Obrazek

Obrazek

Obrazek

Obrazek

Autor:  Ewing [ niedziela, 29 mar 2009, 20:46 ]
Tytuł:  Wrześniowe mogiły i pomniki

W dniach 3, 4 września 1939 roku pododdziały WP z 9 dywizji piechoty walczyły z wojskami niemieckimi w lasach pod Stronnem. Zginęło wielu żołnierzy WP w tym cała załoga działek 35 pułku piechoty.W ostatniej bitwie pod Stronnem, a dokładniej koło Dębowej Góry poległo 20 żołnierzy z 35 p.p. WP w tym 9 znanych.Trwała tam zacięta bitwa z niemieckim oddziałami pancernymi. Pochowano ich na wspólnym cmentarzu w Wudzynie razem z prochami około 800 osób (głównie harcerzy z Bydgoszczy i okolic) zamordowanych w lasach Dębowa Góra. Po wojnie pomnik stanął także na samym miejscu bitwy. Fragment napisu na tablicy brzmi: “Tu walczył i nie uległ 35 p.p.Wdzięczni Rodacy.” W maju 1945 roku, jeszcze przed oficjalnym zakończeniem wojny młodzież polska ze Stronna i Starego Jasińca zajęła się opuszczonymi grobami polskich żołnierzy. A już w listopadzie 1946 roku nowe krzyże ozdobiły mogiły pomordowanych. Natomiast w grudniu 1945 roku odbyła się ekshumacja wszystkich znanych mogił polskich żołnierzy. Kilku rozpoznanych po dokumentach pochowano na cmentarzu parafialnym w Wudzynie. Natomiast nierozpoznanych polskich żołnierzy w liczbie 16 pochowano na miejscu gdzie obecnie w Wudzynie znajduje się Pomnik Nieznanego Żołnierza. (źródło: http://www.gok.dobrcz.pl)

Obrazek
Obrazek

Autor:  Robert Grochowski [ poniedziałek, 30 mar 2009, 18:17 ]
Tytuł:  Wrześniowe mogiły i pomniki

Ewing, wspaniałe zdjęcia. Uważam, że groby naszych żołnierzy mówią znacznie więcej niż opisy działań bojowych czy hitlerowskie kroniki filmowe. W 70. rocznicę wrześniowego boju powinniśmy tym bardziej pokazywać dokonania Żołnierzy Września. Również ich mogiły. Bo cóż więcej, obok naszej pamięci, pozostało po tamtych tragicznych czasach?

Autor:  Robert Grochowski [ poniedziałek, 6 kwie 2009, 18:18 ]
Tytuł:  Wrześniowe mogiły i pomniki

Mogiła polskiego żołnierza w Prosperowie (N 53 15.392 E 17 44.273). Według tablicy, spoczywa tu ułan Józef Palacz, poległy 3 września 1939 roku. Grób stanowi swoistą zagadkę, bowiem 3 września nie było w tym miejscu żadnych walk, a tym bardziej nie było tu naszych ułanów. Być może był to zabłąkany żołnierz szwadronu kawalerii dywizyjnej 15 DP mjr. Paszoty – Panieńskiego. Według miejscowych świadków, zginął on ostrzelany przez niemiecki samolot.

Obrazek

Obrazek

Autor:  buko [ czwartek, 23 kwie 2009, 12:47 ]
Tytuł:  Wrześniowe mogiły i pomniki

...i jeszcze fotki mogił zołnierzy z 34PP broniących Gostycyna we wrześniu 1939. Z relacji wynika, że zginęło tutaj 6 żołnierzy, a z mogił wynika, że pochowano 3 żołnierzy (2 nieznanych i Józefa Stanisławskiego z Warszawy). Na pomniku napis "Zginęli walcząc o wolność i sprawiedliwość społeczną" - za wolność rozumiem, ale sprawiedliwość społeczną :-(.

Obrazek
Józef Stanisławski z Warszawy oraz żołnierz nieznany


Obrazek
...i tablica.


Obrazek
Zwróćcie uwagę na jedynie słuszny w czasach PRL wzór hełmu.

Autor:  Ewing [ piątek, 24 kwie 2009, 19:19 ]
Tytuł:  Wrześniowe mogiły i pomniki

Czarnowo - prawdopodobnie również wrześniowa mogiła (pomnik poświęcony ofiarom 1939-1942).

Obrazek

Obrazek

Autor:  Robert Grochowski [ czwartek, 30 kwie 2009, 19:34 ]
Tytuł:  Wrześniowe mogiły i pomniki

Lubiewo, cmentarz żołnierzy 34 i 35 Pułków Piechoty poległych w walkach w rejonie Klonowa 2 września 1939 roku.

Obrazek

Autor:  Ewing [ poniedziałek, 29 cze 2009, 21:05 ]
Tytuł:  Re: Wrześniowa epopeja 35 Pułku Piechoty

Pomnik w lesie Stronno

Obrazek

Obrazek

Obrazek

Autor:  wiktort1 [ wtorek, 30 cze 2009, 11:20 ]
Tytuł:  Re: Wrześniowe mogiły i pomniki

Pomnik Pamięci żołnierzy 8 pułku strzelców konnych. Las w okolicach Chełmna.

Obrazek

Obrazek

Obrazek

Obrazek

Autor:  Ewing [ sobota, 25 lip 2009, 15:52 ]
Tytuł:  Re: Wrześniowe mogiły i pomniki

Buszkowo

Obrazek

Obrazek

Obrazek

-- sobota, 25 lip 2009, 17:11 --

Pomnik na cmentarzu w Mąkowarsku.
Treść:

"ŻOŁNIERZOM
POLEGŁYM
ZA WIARĘ
I OJCZYZNĘ
w 1939 r
wdzięczni rodacy"

Obrazek

Autor:  mario93 [ poniedziałek, 16 lis 2009, 21:23 ]
Tytuł:  Re: Wrześniowe mogiły i pomniki

Cmentarz żołnierzy 34 i 35 Pułków Piechoty poległych w walkach w rejonie Klonowa 2 września 1939 roku, nie znajduję się w Lubiewie, tylko w Klonowie.
Robert Grochowski pisze:
Lubiewo, cmentarz żołnierzy 34 i 35 Pułków Piechoty poległych w walkach w rejonie Klonowa 2 września 1939 roku.



Obrazek

Autor:  Robert Grochowski [ poniedziałek, 16 lis 2009, 22:40 ]
Tytuł:  Re: Wrześniowe mogiły i pomniki

Słuszna uwaga. Cmentarz znajduje się w Klonowie (gm. Lubiewo)

Autor:  Mac [ niedziela, 9 maja 2010, 18:47 ]
Tytuł:  Re: Wrześniowe mogiły i pomniki

Na cmentarzu na Pradach przy ul. Tanskich jest jeden grob nieznanego zolnierza.

Autor:  Ewing [ niedziela, 9 maja 2010, 18:56 ]
Tytuł:  Re: Wrześniowe mogiły i pomniki

Masz może zdjęcie i dokładną lokalizację? Byłem tam ale nic nie mogłem znaleźć oprócz pomnika Tańskich widocznego w tym wątku: viewtopic.php?f=41&t=432

Autor:  Mac [ niedziela, 9 maja 2010, 19:08 ]
Tytuł:  Re: Wrześniowe mogiły i pomniki

Nie pamietam dokladnie...ale pierwszy albo drugi rzad na prawo od wejscia glownego, gdzies z tylu. Kiedys to byl zwykly krzyz i tabliczka, ale slyszalem ze mieli mu postawic nagrobek.

Autor:  Ewing [ czwartek, 3 cze 2010, 20:27 ]
Tytuł:  Re: Wrześniowe mogiły i pomniki

Pomnik w Żołędowie na cmentarzu przykościelnym.

Obrazek

Autor:  Ewing [ niedziela, 13 cze 2010, 12:15 ]
Tytuł:  Re: Wrześniowe mogiły i pomniki

Pomnik przy stacji kolejowej Nieszawka Waganiec na trasie Włocławek-Aleksandrów Kujawski.

Cytuj:
W Zbrachlinie od 07.09.1939 do 09.09.1939 roku w szkole podstawowej stacjonował sztab
27 Wołyńskiej Dywizji Piechoty dowodzonej przez generała Juliusza Drapellę. Zbrachlin był
bombardowany od 7 września. Szkoła została spalona podczas walk 9 września. Była to
największa walka w kampanii wrześniowej na ziemi kujawskiej. Osłaniająca wycofujących się
Polaków kompania kawaleryjsko - kolarska, stanowiąca straż tylną, wchodząca w skład 27
Wołyńskiej Dywizji Piechoty po walkach z dwoma oddziałami niemieckimi wkraczającymi do
Zbrachlina od strony Niszczew i Śliwkowa wycofała się do organizowanej linii obrony w lesie
lubańskim. Byli zabici i ranni. Na cmentarzu parafialnym w Zbrachlinie pochowano poległych
Ŝołnierzy polskich (wielu bezimiennych): 18 poległych 4 września w Wagańcu
(bombardowanie eszelonu wojskowego na dworcu kolejowym), 17 poległych 9 września
w Zbrachlinie oraz 5 poległych żołnierzy odnalezionych jesienią.

źródło: http://www.bip.ugwaganiec.pl

Autor:  Mac [ czwartek, 17 cze 2010, 07:52 ]
Tytuł:  Re: Wrześniowe mogiły i pomniki

@ Ewing

Znalazles ten grob na Pradach?

Strona 1 z 4 Strefa czasowa UTC+1godz. [letni]
Powered by phpBB® Forum Software © phpBB Group
http://www.phpbb.com/