Znakomity pomysł. Pomnik Żołnierza Polskiego przy skrzyżowaniu dróg we Włókach.
Pomnik w 2006 roku
Pomnik w 1947 roku
Pomnik ma ciekawą historię. 3 września 1939 roku pod Włókami miała miejsce najbardziej krwawa bitwa w rejonie Bydgoszczy podczas kampanii wrześniowej. Podczas całodziennych walk toczonych przez 23 Pułk Piechoty ze składu wołyńskiej 27 DP poległo kilkudziesięciu polskich żołnierzy a blisko 300 zostało rannych. Poległych pogrzebano w miejscu śmierci, najczęściej w zajmowanych przez nich okopach. Pogrzebano ich, co relacjonowali świadkowie, bardzo płytko, tak że niemieccy rolnicy prowadzący na tym obszarze działalność rolniczą częstokroć wyorywali rozszarpywane fragmenty ciał.
Po zakończeniu wojny w miejscu bitwy przeprowadzono prace ekshumacyjne. 25 kwietnia 1947 roku z 10 masowych grobów zlokalizowanych po obu stronach szosy gdańskiej wydobyto łącznie zwłoki 44 żołnierzy 23 Pułku Piechoty, z czego na podstawie nieśmiertelników oraz napisów na krzyżach zidentyfikowano 12. Byli to: Wacław Ziemlicki (ur. we Włodzimierzu), Józef Matej (ur. w Zamościu), Władysław Mejchrowicz (ur. w Horochowie), Piotr Grynkiewicz (ur. w Łumińcu), Michał Jaremczuk, st. strzelec Jan Chrzanowski, kapral Pech Ritor, strzelec Władysław Dziubak, strzelec Tomasz Zduniak, strzelec Sobota, strzelec Antoni Burdziel oraz plutonowy Józef Mackiewicz. Do powyższej listy należy dodać ppor. Władysława Kałwę, zidentyfikowanego na podstawie źródeł historycznych. Wszystkich poległych pochowano obok dzisiejszego pomnika.
Pomnik we Włókach wzniesiono staraniem mieszkańców wsi Włóki, Trzeciewiec, Aleksandrowo, Dobrcz, Borówno, Kotomierz, Nieciszewo, Trzęsacz, Trzebień, Wudzunek i Zalesie. Odsłonięto go uroczyście 21 września 1947 roku.
Pomnik przywołuje pamięć Żołnierzy Września, którym w 1939 roku przyszło wypełnić niewykonalny w ówczesnych warunkach rozkaz obrony Ojczyzny. Choć ulegli przewadze wroga, to rozkaz ten wykonali bez reszty, z honorem żołnierza polskiego. Taką symbolikę miał w zamierzeniach twórców pełnić pomnik we Włókach: na wysokim cokole dumnie stał żołnierz odziany w mundur z okresu kampanii wrześniowej, dzierżąc w dłoni wieniec laurowy, w drugiej zaś sztandar z wizerunkiem Matki Boskiej Częstochowskiej. Umieszczona u dołu tablica głosiła: ,,Bohaterom walk o niepodległość w latach 1939-1945 - Wdzięczni rodacy gm. Dobrcz w czerwcu 1947 roku”. Nad tablicą umieszczony był stylizowany krzyż walecznych, na którym wznosił się biały orzeł.
Niestety, pierwotna symbolika pomnika została zmieniona podczas remontu prowadzonego przez Gminę Dobrcz w latach 60. XX wieku. Z łatwych do odczytania powodów usunięto wówczas krzyż, który pełnił dwie niezmiernie ważne funkcje: był pośmiertnym, symbolicznym odznaczeniem dla poległych tu polskich żołnierzy oraz był symbolem wiary, ustawionym na cmentarzu wojennym.
Po latach, staraniem miejscowych rolników, w zastępstwie usuniętego kamiennego krzyża obok pomnika ustawiono prosty drewniany krzyż, poświęcony podczas uroczystej mszy św. 3 września 1989 roku.
Od 2006 roku trwają starania o powrót krzyża na pomnik we Włókach. Czas pokaże, czy zostaną one uwieńczone sukcesem.