Forum Bydgoskiego Stowarzyszenia Miłośników Zabytków "BUNKIER"

Widywałem takie zjawiska na jazach młyńskich. Na przykład można to zaobserwować niedaleko Woziwody w Nowym Młynie na Czerskiej Strudze.
Duże ryby wyskakiwały tam na ponad 2 metry w górę.

Na odcinku powyżej śluzy Osowa Góra można znaleźć zarośnięte krzakami kamienne pozostałości budynków z dawnych czasów. Są to fundamenty domów osadniczych Canal Colonie B, być może jednocześnie będących pracownikami zajmującymi się utrzymaniem kanału.

W tym miejscu to już trudno odróżnić rzeczkę od rowów melioracyjnych - np koło mostu z Kruszyńca do Lisiego Ogona/Łochowa płynie sobie rów który mozna by wziąć za tą rzeczkę

Rzeczywiście na łąkach nad kanałem są podobne rowy. Flis jednak to ciek wyraźnie płynący no i jednoznacznie zasilający wodą rzeczkę w mieście znaną pod tą nazwą. Nie da się pomylić tego cieku z innymi.
Na tym łąkowym odcinku wpada do kanału rów prowadzący ze stawów w Lisim Ogonie. Gdyby nie było kanału wpadałby do Flisa. Pewnie kiedyś był tu jakiś strumień zasilający rzeczkę od południa.
Na mapce pokazałem połączenie Flisa rowami na łąkach z historycznym korytem biegnącym od źródeł. Ten ciek nie stanowi dziś stałego źródła wody dla rzeki. Tą drogą dociera ona do rzeczki sezonowo w czasie roztopów.
Ostatnia mapka pokazuje z kolei połączenie ze stawami pod Kruszyńcem, które stanowią współczesne źródła Flisa.
Zatem, jak widać, rów koło mostów, o którym piszesz, to jest właśnie nowy Flis tuż przy swoich nowych źródłach.

Kawał drogi przeszedłeś na piechotę. Jestem pod wrażeniem. Brawo. Niesamowicie ciekawy temat.

Tak wiele się nie nachodziłem. Raczej pojeździłem trochę rowerem.
Na pierwszym zdjęciu Flis wciąż na łąkach. To jest rejon połączenia starego koryta i nowego. Za moimi plecami jest żelazny most nad kanałem, a gdzieś w tych krzakach po lewej dołącza Flis historyczny, czyli ten dziś zwykle suchy.
Na ostatnim zdjęciu te stawy kruszynieckie, z których zasilany jest Flis obecnie.
Przy okazji starsze zdjęcia mostu (wiosna 2011) i kaczego gniazda na jego przyczółku.

W jednej z dolinek między torami, a szosą z Bydgoszczy do Piły Flis miał swoje dawne koryto płynąc od strony Osówca zanim skręcił do Bydgoszczy. Pozostał po nim rów, który napełnia się wodą jedynie w czasie obfitych roztopów. Podobnie jest na terenach po drugiej stronie tejże szosy – w kierunku szosy do Mroczy. To torfowe łąki, na których dawny Flis jest jedynie nieco bardziej zagłębioną i mokrą częścią łąki wśród drzew. Świat wysycha. Woda płynąca w niewielkiej ilości z góry na tym odcinku wsiąka i płynie w gruncie zasilając wykopane tu gdzieniegdzie małe stawy.
Tym sposobem znajdujemy się już prawie w lasach w okolicy jednostki wojskowej między Kruszynem, a Osówcem.

^^^ Znam ta łąkę, szczególnie z drugiego zdjęcia. Część jej należy (jeszcze?) do spadkobierców osoby (nie żyje) z Pawłówka, do której kiedyś czasami jeździłem. Mieli wykopany mały staw i zarybiony. A ryby znikały. Właściciel podejrzewał o wybieranie ich okoliczne zwierzaki, głównie ptaki.
Potem zrealizował pomysł, polegający na zatopieniu sporej ilości drutu kolczastego. Sama myśl o tym, gdy patrzyłem na niewinną powierzchnię wody, wywoływała u mnie ciarki.
Tak jak pisałeś, takich stawików było tam więcej. Mam nawet tą łąkę z tym 'stawem', gdzieś na VHS.

Tu torfowe stawy na leśnym odcinku Flisa, do których można dojść z nowego północnego Pawłówka. Spotkałem tam pewnego pana z Osówca na jesiennej wycieczce. Tereny te mają kilkunastu właścicieli. On sam ma dwa hektary. Kupił je kiedyś, bo chciał wykopać porządne stawy i hodować ryby. Niestety płytko pod torfem jest piasek i woda szybciej ucieka niż napływa. Nieliczne małe stawy są płytkie lub trafiły na miejsca gliniaste. Ryby podobno się w nich nie trzymają, bo wyłapują je łasicowate drapieżniki.
Ten pan od 10 lat stara się wybudować dom na swoim torfowym siedlisku. To jego relacja z tych starań:
Wójt Sicienka wciąż nie zgadza się na budowę. Najpierw twierdzono, że to jest teren Natura 2000. Po sprawdzeniu u źródeł okazało się, że to nieprawda. W gminie zmyślono to na poczekaniu, by zablokować budowę. Potem był temat że musi być droga. Była droga leśna ze zgodą na przejazd i inne drogi przez prywatne tereny. Nie wystarczało. Znalazł więc na mapie drogę gminną. Gmina stwierdziła, że gminna droga jest za bardzo zaniedbana. Sprawa trafiła do sądu, który stwierdził, że jak gminna i zaniedbana, to niech gmina naprawi.
Potem był temat prądu. Z gminy dzwoniono do rejonu by nie zgadzał się na podłączenie i podciągnięcie 300 m kabla. Ale pan miał lepsze znajomości w rejonie i zgodzili się na prąd. Niby już wszystko? Nie, nie w Polsce! Teraz mówią, że nie można wydać pozwolenia, bo ten dom nie będzie miał sąsiedztwa. Podobno jest wymóg sąsiedztwa! Nie możesz mieszkać samotnie. Liczni sąsiedzi oddaleni 200 – 300 m leśną drogą, to nie to. Sprawa więc znów idzie do sądu. W międzyczasie ktoś drugi przymierza się do starania o budowę. Będzie więc sąsiedztwo. Co potem wymyślą urzędnicy?

^^^ Powiedzą że tam jest zbyt wilgotnie i w trosce o ich zdrowie, nie mogą się zgodzić na wydanie pozwolenia...

i wtedy odkryją niesłychanie rzadki gatunek zwierza, który boi się ludzi i nie można tam budować

_________________
"Czekając na idealny moment, możesz nigdy nie rozpocząć dzieła. Zaczynaj już! Zaczynaj tam, gdzie jesteś i jako ten, kim jesteś" - H. Jackson Brown

Na mapce satelitarnej leśnego odcinka Flisa zaznaczyłem lokalizację tych małych stawów rybnych opisanych wcześniej. Dalej, w górę rzeczki, jej dolina jest często zarośnięta krzakami i drzewami. Widać liczne błotne SPA dla dzików. Czasem można spotkać przemykające między drzewami stada tych zwierzaków, a także sarny i jelenie biegające po stromych miejscami zboczach dolinki. Flisa za bardzo tu nie widać jako płynącej rzeki, ale wyraźnie widać gdzie miał koryto lub miewa je w czasie roztopów. To są bujniej zarośnięte miejsca lub błotka.

Dodam tylko od siebie.







Flis na mapach kończy swój żywot na Osówcu

Właśnie zauważyłem, że uczestnicząc w Rajdach Przedmościem Bydgoskim przechodziliśmy przez mały "strumyczek" nie wiedząc nawet, że to Flis

_________________
"Czekając na idealny moment, możesz nigdy nie rozpocząć dzieła. Zaczynaj już! Zaczynaj tam, gdzie jesteś i jako ten, kim jesteś" - H. Jackson Brown

Mapa Google pokazuje źródła Flisa pod Osówcem. W tym samym prawie miejscu, jakieś 200 m wyżej, są one na mapach WIG. Jak wcześniej wspominałem dzisiejsze rzeczywiste źródła są w stawach kruszynieckich. Natomiast źródła historyczne znajdują powyżej Osówca, pod Szczutkami.
Tymczasem na zdjęciach druga grupa stawów. Są to wyrobiska kopalni o nazwie Dąbrówka 1 zajmującej się (poza widoczną na zdjęciach dewastacją i zaśmiecaniem środowiska) wydobywaniem ziemi torfowej na trawniki.
Jak widzę takie rzeczy to przypomina mi się pomysł, który kiedyś przedstawiłem viewtopic.php?f=18&t=963&start=40#p34508.
Można na przykład wysłać maila z fotkami do wójta czy innego organu i spytać, czy mu to odpowiada, czy może coś z tym zrobi lub już zrobił.
Jeśli na zdjęciach nie widać dokładnie, to wyjaśniam, że do stawów po wydobyciu torfu wpycha się gruz, ziemię i różne śmieci mieszane z ziemią i gruzem. Poza tym powstaje nasyp w poprzek dolinki Flisa, po którym można przejechać, ale który przegradza naturalny ciek wodny, choć dziś tylko sezonowy. Nie wiem, czy założyli pod tym nasypem jakieś rury betonowe. Nie widać ich.

Tu już dochodzimy do szosy Bydgoszcz - Mrocza pod Osówcem. Obok na wzgórzu jest bunkier. Przez rzeczkę przechodzi czerwony szlak pieszy.

zdjęcie nr 4 - to tędy przechodzimy podczas rajdów Przedmościem Bydgoskim

_________________
"Czekając na idealny moment, możesz nigdy nie rozpocząć dzieła. Zaczynaj już! Zaczynaj tam, gdzie jesteś i jako ten, kim jesteś" - H. Jackson Brown

Na polach Osówca przed mostkiem Flis ma na mapach Google swoje źródła. Jest to gdzieś w tej kępie krzaków. Podobnie na mapach WIG, choć nieco bliżej wsi. Natomiast na starszych mapach jeszcze należy dołożyć rzeczce ze 2 km.

Źródła na starych mapach. Na zdjęciach pozostałości po Flisie w Osówcu.

Zastanawiam się dlaczego nie wykorzystano Flisa jako źródło zasilania szczytowego odcinka Kanału Bydgoskiego podczas budowy . Nie jestem pewny czy poziom lustra wody w rzeczce był wystarczający do poziomu Kanału...ale podczas kopania być może istniała możliwość. A może Flis odwadnia tereny prze które przepływa i niewskazane było zmieniać jego bieg?

Flis nie mógł zasilać kanału, gdyż dostarczał za mało wody. Zbierał wodę głównie dopiero na podmokłych łąkach, na których wybudowano kanał. Poza tym kanał w rejonie, gdzie Flis wpływa na łąki od strony północnej i skręca w stronę Bydgoszczy, płynie między wałami powyżej poziomu łąk i Flisa. Można by Flisa wpuścić do kanału podnosząc jego poziom wałami, ale wtedy płynęłaby nim tylko niewielka ilość wody z łąk i pól między Kruszynem a Osówcem.
Został więc wykorzystany w przeciwnym celu - do odwadniania łąk po północnej stronie tej części kanału. Przy okazji było to wielkie zagłębie "paliwowe" i mleczne. Paliwowe - bo siano dla koni, czyli dla armii. Na dawnych mapach widać na tych łąkach setki wszelkich stodół lub innych konstrukcji do gromadzenia siana, może także obór dla bydła.
Na zdjęciach Flis na łąkach między Osówcem a Szczutkami. Przekraczając drogę do Mochla płynie w pobliżu psiego cmentarza. Na końcu ostatnia podmokła dolina, w której ma swoje historyczne źródła, przynajmniej te widoczne na dostępnych starych mapach.