W Koronowie przy zakolu Brdy nieopodal Bazyliki mniejszej znajdują się dosyć liczne i masywne młyny. W książce Koronowo - zarys dziejów miasta przeczytałem, że 17 listopada 1663 roku opat koronowski Jan Karol Czołhański nadał Piotrowi Kelchen duży młyn posiadający trzy koła. Gdzie on się znajdował i czy ma związek z istniejącymi do dzisiaj młynami nie mam pojęcia. Na początku XIX wieku w Koronowie znajdowały się dwa młyny wodne. W 1862 roku w mieście działalność prowadziło 3 młynarzy. Z początkiem XX w cały czas czynne były dwa młyny. W okresie międzywojennym koronowski przemysł był niezwykle słaby. Dominujące stanowisko w ekonomice odgrywało rolnictwo. I to właśnie na potrzeby rolnictwa w mieście funkcjonowały młyny wodne Kantak zatrudniające 20 pracowników oraz młyny państwowe. Przetrwały one do wybuchu II wojny światowej. Młyny Kantak zostały założone 31.XII.1917, Kantak zajmował się także w mieście obróbką drzewa i produkcją cegieł. W 1921 roku młyn, tartak i cegielnia Kantak zatrudniała 60 osób. Natomiast Młyny Państwowe zostały założone w 1920 i zatrudniały 10 osób. Młyny dosyć szybko rozpoczęły ponowną produkcję po wojnie. Dzisiaj opisywane młyny praktycznie nie funkcjonują. W tzw. "Diabelskim młynie", który wita ludzi wjeżdżających do miasta od strony ronda Lotników Koronowskich zachowane są niektóre elementy urządzeń młyńskich oraz prasa do wyciskania oleju. Młyn ten jest własnością prywatną, lecz co roku podczas nocy muzeów można zajrzeć do środka. Poniżej prezentuję parę zdjęć koronowskich młynów:
Rok 1932
Zdjęcie z widokiem na Brdę i młyny. Rok 1918
Rok 1910
Diabelski młyn z ówczesnym właścicielem i rodziną. Rok 1918
Diabelski młyn. Rok 1940
Ten sam młyn, rok 1984
Zdjęcia pochodzą z prywatnej kolekcji pana Józefa Szulca. Zdjęcia teraźniejszych młynów widziałem już kiedyś, gdzieś tu na forum. Jeżeli ktoś nie widział przesyłam linki do zdjęć, które dostępne są w internecie:
http://www.koronowo.pl/img/foto/11103548291.JPG
http://przewodnik.e-wyjazd.pl/photo,Z7C ... 3b4ba7.jpg
http://photos.wikimapia.org/p/00/02/04/80/85_big.jpg
https://lh4.googleusercontent.com/-zluT ... lsko%20(15).JPG
Jeżeli ktoś posiada więcej informacji na temat koronowskich młynów oraz zdjęcia w szczególności z wnętrza młynów przy Bazylice byłbym bardzo wdzięczny za ich udostępnienie. Pozdrawiam
