Niezwykłe miejsce: labirynt rur, ogromne kotły i turbiny. Tak wygląda największa elektrociepłownia w Bydgoszczy. Zaopatruje w ciepło prawie 70 proc. mieszkańców, ale poza pracownikami mało kto był w środku.
Bydgoskie Stowarzyszenie Miłośników Zabytków "Bunkier" zorganizowało pierwszy raz zwiedzanie zakładu położonego przy ul. Energetycznej 1. To była kolejna wycieczka z cyklu "Fabryki z Bunkrem".
Na wykonanie zdjęć musieliśmy wystąpić o zgodę. Na ich publikację również. Oto efekt.
EC II tam gdzie D.A.G.Historia bydgoskich elektrociepłowni sięga końca lat dwudziestych ubiegłego wieku. W 1929 r. oddano do eksploatacji elektrownię miejską na Jachcicach pod nazwą Elektrociepłownia Bydgoszcz I. Wobec rozrastającego się miasta i zwiększającego się zapotrzebowania na energię, zarówno wśród mieszkańców, jak i przemysłu, pod koniec lat 60 ubiegłego wieku rozpoczęła się budowa największej w mieście elektrociepłowni.
Widok ogólny na elektrociepłownię od strony północno-wschodniej. Widoczny cały budynek maszynowni i kotłowni wraz z kominami. Po prawej stronie zdjęcia „dymiący” parą wodą budynek chłodni wentylatorowej dla turbozespołu TG2 (charakterystyczne niebieskie dyfozory na dachu chłodni)
Na lokalizacje wybrano wschodnie peryferia miastach. W dzielnicy Łęgnowo wycięto lasy tuż obok składnicy węgla funkcjonującej w czasie II wojny światowej dla niemieckiej fabryki zbrojeniowej D.A.G. Fabrik Bromberg. Miejsce wybrano nieprzypadkowo. Tu biegnie linia kolejowa tzw. kolei francuskiej nazywana także magistralą węglową, łącząca południe Polski (kopalnie) z północą (portami morskimi). Dodatkowo bliskość Brdy zapewnia stałą dostępność wody do procesów technologicznych.
Widok z lotu ptaka w kierunku południowym na elektrociepłownię EC II przy ul. Energetycznej 1. Patrząc od prawej strony do lewej: linia kolei francuskiej, tzw. magistrala węglowa (między drzewami), bocznice kolejowe i wywrotnica wagonowa (do rozładunku dostaw węgla kamiennego). Skład węgla o pojemności 160-180 tys. ton oraz magazyn biomasy, budynki (tzw. przesyp i separatory) oraz taśmociągi i urządzenia gospodarki nawęglania. Kominy pojedynczy i trójprzewodowy o wysokość 73 m. Niebieskie urządzenia na zdjęciu to elektrofiltry kotłów parowych (pomiędzy kominami a kotłownią). Elektrofiltr kotła wodnego (mniejszy, szary budynek/instalacja obok kotłowni kotłów wodnych). Budynki kotłowni: kotłów wodnych i kotłów parowych (wysokość 43 m). Budynek maszynowni ma długość 168 m. Po lewej stronie kadru znajduje się rozdzielnia o napięciu 110 kV (do wyprowadzenia do sieci energetycznej energii elektrycznej wyprodukowanej w elektrociepłowni). W dolnej części kadru znajduje się estakada z rurociągami z parą technologiczną dla przemysłu i ciepła wodą dla miejskiego systemu ciepłowniczego.
Ponad 40 lat pełnych zmianElektrociepłownia Bydgoszcz II rozpoczęła działalność w 1971 r. (21 lipca tegoż roku uruchomiono pierwszy kocioł i turbozespół). W ciągu ponad 40 lat pracy zakładu powstawały kolejne kotły i turbozespoły (ostatni turbozespół - TG2 w 2002 r.). W 2010 r. w efekcie przeprowadzonej konsolidacji Zespół Elektrociepłowni Bydgoszcz wszedł w skład spółki PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna Spółka Akcyjna. Koncern PGE GiEK SA składa się z centrali i 12 oddziałów zlokalizowanych na terenie dziewięciu województw. Są to kopalnie węgla brunatnego, elektrownie konwencjonalne oraz elektrociepłownie. Centrala spółki znajduje się w Bełchatowie. PGE GiEK SA jest z kolei częścią notowanej na warszawskiej giełdzie papierów wartościowych PGE Polskiej Grupy Energetycznej, największego koncernu w branży zaopatrującego w energię elektryczną ponad 5 mln klientów indywidualnych i biznesowych.
Widok na elektrociepłownię od strony północno-wschodniej. Po lewej stronie widoczny budynek biurowy (w trakcie termomodernizacji) z tyłu fragment budynku maszynowni. Po prawej stronie budynek kotłowni kotłów wodnych, w dolnej części zdjęcia budynki szatni dla pracowników.
Moc dla BydgoszczyEC II to największa pod względem wytwarzanego ciepła i energii elektrycznej elektrociepłownia w Bydgoszczy. Moc cieplna osiągalna to 627 MWt (megawatów termicznych). Aktualne zapotrzebowanie miasta wynosi ok. 400 MWt, więc moc elektrociepłowni wystarcza do zabezpieczenia potrzeb na ciepło (ciepła woda i ogrzewanie) dla ok. 65 proc. mieszkańców (w tym ok. 90 proc. odbiorców podłączonych do miejskiej sieci ciepłowniczej). W 2013 r. wyprodukowano ponad 4,7 mln GJ (gigadżuli) ciepła w wodzie sieciowej.
Jeden z dwóch taśmociągów (tzw. mostów skośnych nawęglania), którymi transportuje się węgiel ze składu do zasobników przykotłowych. Jego długość to 128 m. W głębi widoczne elektrofiltry kotłów parowych oraz budynek kotłowni.
Widok w kierunku północnym
Pan Piotr bardzo ciekawie opowiadał.
Jarek jak zawsze przygotowany.
5900 wagonów pozwoli wyobrazić sobie wielkośćW EC II paliwem podstawowym jest węgiel kamienny (miał), dostarczany do zakładu transportem kolejowym. Wagony rozładowywane są za pomocą urządzenia zwanego wywrotnicą wagonową, która w ciągu 5-10 minut rozładowuje wagon z 60 tonami węgla. Każdy skład przywożący węgiel do zakładu, składa się z 25 lub 40 wagonów. W 2013 r. zużyto ok. 350 tys. ton węgla. Taka ilość to prawie 5900 wagonów lub 147 składów pociągów o łącznej długości ok. 87 km.
Węgiel kamienny (miał) składowany jest w formie hałd (zwałów) do wysokości ok. 8-10 metrów za pomocą zwałowarki. Do jego załadunku wykorzystuje się ładowarkę kołowo szynową typu ŁWKS-250 z kołem czerpakowym. Koło czerpakowe składa się z 9 szt. czerpaków o pojemności 250 dm3 każdy. Podczas jednego obrotu zostaje pobrane od 1 do 2 ton węgla. Na zdjęciu widoczne są ładowarka ŁWKS-250 (większa) i ładowarka rezerwowa (mniejsza)
190 tys. gospodarstw domowychW EC II energia elektryczna jest wytwarzana w tzw. wysokosprawnej kogeneracji, co oznacza, że jest produkowana w procesie skojarzonym z wytwarzaniem ciepła. Osiągalna moc elektryczna netto to 168 MW (brutto 182 MW). W 2013 r. w EC II wyprodukowano prawie 580 000 MWh energii elektrycznej. Dla zobrazowania tej wielkości: roczna ilość energii elektrycznej wyprodukowana w EC II wystarcza dla zasilenia około 190 tys. gospodarstw domowych zużywających średnio w roku do 3000 kWh energii elektrycznej. Kolejne porównanie: roczna produkcja energii elektrycznej w EC II jest wytwarzana w największej w Europie elektrowni konwencjonalnej w Bełchatowie, należącej do PGE GiEK, w ciągu 5-7 dni.
Idziemy do środka.
Cztery kotły i młyny węgloweW EC II podstawowymi kotłami są cztery kotły parowe typu OP-230 o łącznej wydajności 920 ton pary na godzinę. Podawanie węgla do kotłów jest zautomatyzowane. Do spalania stosuje się węgiel kamienny, który mieli się dodatkowo na pył w młynach węglowych. Po zmieszaniu z powietrzem wdmuchuje się do kotła. Temperatura spalania mieszanki paliwowo-powietrznej osiąga około 1800 stopni Celsjusza.
Kotłownia, kocioł K4, poziom 0 m, młyny węglowe. W EC II każdy kocioł typu OP-230 ma 3 lub 4 młyny. W młynach miał węglowy jest mielony na pył, który po zmieszaniu z powietrzem tworzy mieszankę paliwo-powietrzną wdmuchiwaną do kotła.
Kule trochę ważąZaglądamy do wnętrza. Kotłownia, kocioł K4, poziom 0 m, młyny węglowe typu pierścieniowo-kulowego. W każdym młynie znajduje się siedem kul. Każda ma średnicę 65 cm i masę ok. 780 kg.
Para równa się ciepła woda i energia elektrycznaKotły parowe zasilane są wodą pobieraną z Brdy, która poddana jest procesom dekarbonizacji i demineralizacji, pozwalającym dostosować jej parametry do wody destylowanej . W ciągu godziny w zależności od obciążenia do jednego kotła dopływa od 140 do 230 ton wody. Ciepło uzyskane ze spalania węgla podgrzewa wodę, która zamienia się w parę. Parametry produkowanej pary to: temperatura 540 stopni Celsjusza i ciśnienie 13,5 MPa (135 razy wyższe od ciśnienia atmosferycznego). Wytworzona para jest następnie przekazywana do turbin (turbozespołów), w których zostaje wykorzystana do produkcji pary technologicznej, o ciśnieniu 2,7 MPa i 1,0 MPa oraz ciepłej wody dla miejskiej sieci ciepłowniczej. Dodatkowo podczas produkcji ciepła każda z wirujących z prędkością 3000 obrotów na minutę turbin napędza generator, który wytwarza energię elektryczną.
Kotłownia, kocioł K3, poziom 0 m, widok w górę na klatkę schodową. Widoczne schody wokół dźwigu towarowo-osobowego oraz strop kotłowni. Wysokość budynku to 43 m
Podajnik podaje węgielKotłownia, kocioł K4, poziom 12 m, podajnik ślimakowy o wydajności od 0-14 Mg/h (ton węgla na godzinę). Podajnik podaje węgiel z zasobnika przykotłowego do młyna. Pojemność zasobnika to 120 Mg (ton). Przy maksymalnym obciążeniu pracującego kotła 230 Mg/h (ton pary na godzinę) zgromadzony w zasobniku zapas wystarcza na około 10 godzin pracy.
Kotłownia, kocioł K4, poziom 0 m, układ suchego odżużlania tzw. system MAC, widoczne drzwi inspekcyjne przenośnika MAC i lej kruszarki żużla
Tu dopala się żużelKotłownia, kocioł K4, poziom 0 m, z prawej strony układ suchego odżużlania, tzw. system MAC. Wewnątrz stalowej obudowy przenośnika znajduje się taśma, na którą spada żużel pozostały ze spalania węgla. Temperatura dopalającego się żużla na taśmie to ok. 200 stopni Celsjusza.
Można było zajrzeć do środka
Jeśli się nie mylę to są palniki
W maszynowniPamiątkowe zdjęcie
Maszynownia, poziom 8 m, widok na turbozespół TG3. Poniżej na poziomie 0 m widoczne pompy wody zasilającej dla kotłów K3 i K4. Pompy są napędzane największymi w elektrociepłowni silnikami, o mocy 2 MW (2 000 kW). Wydajność pompy zawiera się w zakresie od 140 do 250 Mg/h (ton wody na godzinę).
Maszynownia, poziom 8 m, widok na turbozespół TG5. Poniżej, na poziomie 0 m widoczne wymienniki podturbinowe XA5 i XB5 (srebrne zbiorniki). Po prawej stronie pompy i instalacje układu olejowego wraz ze zbiornikiem o pojemności 14 m sześc. (14 tys. litrów oleju), pośrodku stanowisko wodorowe dla układu chłodzenia generatora.
Maszynownia, poziom 8 m, widok na generator G4 (po lewej stronie) ,w głębi turbozespół TG3, poniżej (w cieniu) wyprowadzenie mocy z generatora G4.
Maszynownia, poziom 8 m, widok ogólny hali turbozespołów, na pierwszym planie turbozespół TG5, moc czynna generatora to 55 megawatów, prędkość obrotowa - 3000 obrotów na minutę.
Tabliczka znamionowa
Maszynownia, poziom 8 m, widok na generator G3, z przodu widoczna osłona szczotkotrzymacza. Pod osłoną znajdują się układ szczotek doprowadzających prąd wzbudzenia do generatora, wartość prądu wzbudzenia przy obciążeniu znamionowym to 1678 amperów.
Maszynownia, poziom 8 m, armatura ręczna w układzie regeneracji wysokoprężnej XW
Maszynownia, poziom 8 m, widok na turbinę nr 5 (TG5), na pierwszym planie stojak przedni turbiny, po lewej i prawej stronie widoczne zawory regulacyjne części WP i SP wraz z instalacjami olejowymi
Maszynownia, poziom 8 m, widok na generator G5, na pierwszym planie osłona szczotkotrzymacza. Rok 1999 to rok uruchomienia turbozespołu TG5.
Wspólna fotografia na tle turbozespołu TG5. Po lewej stronie widoczny fragment turbiny (część SP) oraz zawory regulacyjne części SP, po prawej stronie generator G5.
Ciągły monitoringCentralna Dyspozytornia Ciepła (CDC), stanowisko główne sterowania układami do wyprowadzenia wytworzonego ciepła (pary i ciepłej wody) do odbiorców oraz stanowisko do sterowania turbozespołem TG5. W tle widoczne stanowiska sterowania turbozespołami TG2 i TG3. Monitoring i sterowanie pracą urządzeń oraz instalacji elektrociepłowni prowadzone jest przez obsługę 24 godziny na dobę.
Energia idzie w BydgoszczRozdzielnia R 110 kV (110 000 woltów), widoczny szynoprzewód wyprowadzający energię elektryczną z generatora G4 oraz aparatura na rozdzielni. W elektrociepłowni energia elektryczna jest produkowana w generatorach w skojarzeniu z procesem produkcji ciepła w turbinach. Po transformacji (przetworzeniu) napięcia, energia elektryczna jest przesyłana za pośrednictwem systemu energetycznego do innych rozdzielni oraz do odbiorców końcowych.
W trosce o środowiskoW Oddziale Zespół Elektrociepłowni Bydgoszcz procesy technologiczne prowadzone są w taki sposób, by zminimalizować ich negatywne oddziaływanie na środowisko. W ostatnich latach zmodernizowano większość elektrofiltrów. Gwarantowana skuteczność odpopielania wynosi powyżej 99,5 proc. Pomiar emisji zanieczyszczeń do powietrza odbywa się za pomocą aparatury do ciągłego monitoringu spalin. Na kotłach parowych zainstalowane są palniki o obniżonej emisji tlenków azotu. Dodatkowym czynnikiem zmniejszającym emisję zanieczyszczeń jest spalanie paliwa o odpowiednich parametrach, w tym o zmniejszonej zawartości siarki. Właśnie trwa budowa instalacji odsiarczania spalin, co pozwoli na dalsze ograniczenie emisji tlenku siarki. Na zdjęciu: jeden z dwóch kominów w elektrociepłowni. Jego wysokość to 73 m.
Jeden z dwóch kominów w elektrociepłowni. Jego wysokość to 73 m. Dzięki instalacji nowoczesnych elektrofiltrów redukcja pyłów do atmosfery wynosi ponad 99,5 proc.
Na zdjęciu: Chłodnia wentylatorowa do chłodzenia wody obiegowej potrzebnej w instalacjach technologicznych i przemysłowych elektrociepłowni (np. w układach olejowych). W chłodni następuję rozproszenie wody na tzw. zraszalniku oraz schłodzenie za pomocą wentylatorów zamontowanych w dyfuzorach (na dachu).
Chłodnia od środka
Wycieczka była wyjątkowa.
Dziękuję dyrektorowi Oddziału PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna - Oddział Zespół Elektrociepłowni Bydgoszcz Ryszardowi Popowskiemu oraz pracownikom firmy za pomoc w realizacji materiału.Zdjęcia grupowe w pełnym wymiarze wyślę po otrzymaniu maila. Adres mój znacie
Relacja z wycieczki został również pokazana w Gazecie Wyborczej, dostęp 01.10.2014 16:44
http://bydgoszcz.gazeta.pl/kapusciska/5 ... staje.html