Cegielnia Miedzyń (jak również cegielnia Szwederowo).
Pomimo różnych lokalizacji cegielnie należały do jednego właściciela - rodziny Scheel.
Nie znalazłem nigdzie dat ich powstania. Były to, najprawdopodobniej, miejsca gdzie już wcześniej wypalano cegłę na potrzeby okolicznej ludności.
Z czasem produkcja została skomercjalizowana.
W roku 1850 roku niejaki A. Scheel był w posiadaniu dwóch cegielni:
- pierwsza - na terenie Szwederowa (Schwedenhöhe) – w okolicach dzisiejszej ul. Mariackiej
- druga - na terenie Miedzynia (Schleusendorf) – rejon: Nakielska/Mroźna/Skwarna
Około 1864 roku właścicielką obydwóch cegielni została Emilia Scheel (wdowa?).
Dwa lata później zakład na Szwederowie uległ likwidacji.
Zdjęcie terenu nieistniejącej cegielni Szwederowo (foto po 1928). W jej miejscu zbudowano okazałą willę.
Widoczne stawy – być może pozostałość dawnego wyrobiska.
Cegielnia na Szwederowie z racji swojego położenia – w obrębie tzw. „wygonu”, który był terenem miejskim, figurowała w wykazie bydgoskich firm.
Miedzyń znajdował się wtedy po za granicami miasta, nawet do niego nie przylegał, tak więc nie zaliczał się do przedmieść. Aby takie „zamiejscowe”
przedsiębiorstwo mogło zaistnieć, w sensie handlowym, reklamowym, na terenie Bydgoszczy, musiało posiadać w jego obrębie swoją reprezentację (kantor).
Miedzyńska cegielnia długi czas takowego nie prowadziła, więc trudno jest prześledzić jej losy.
Teren zajmowany przez same zabudowania cegielni jak i ich ilość – wszystko to jest zdecydowanie większe niż w wypadku sąsiedniej cegielni Wilczak (ok.2x).
Bardzo duże jest też powstałe, przez lata eksploatacji, wyrobisko. Wszystko to świadczy o skali i intensywności prowadzonej produkcji, która z pewnością
do małych nie należała.
W 1898 roku cegielnia nadal pozostawała własnością rodziny Scheel (wł. Waldemar Scheel), jednocześnie przynależąc do spółki (antykryzysowej)
„Terraingesellschaft" (założonej przez Neumanna, a reprezentowanej przez Curta Brüche) .
Około 1915 roku firmę przejmują Schneider-owie:
- Otto Schneider – jako właściciel (radca miejski, nadsekretarz wydziału finansowego)
- Artur Schneider – jako zarządca
Po odzyskaniu niepodległości właścicielem zostaje Józef Stranz (ok. 1922), który prowadzi cegielnię do 1939 roku.
Jakie były jej losy po wyzwoleniu nie udało mi się ustalić. (może ktoś uzupełni?)
Jak widać na mapie, w końcowym okresie działalności wyrobisko cegielni zajmowało bardzo duży obszar, sięgając prawie do ul. Czerwonego Krzyża.
W wykopie funkcjonowało torowisko służące do transportu urobku.
Widoczne do dzisiaj pozostałości wyrobiska, to małe stawy - w rejonie ulic Syrokomli/Pogodna (w latach 80-tych częściowo zasypany)
i na prywatnej posesji przy ulicy Skwarnej.
Obszar wyrobiska cegielni nałożony na aktualną mapę.
w oparciu o:
- Industrie und Gewerbe in Bromberg
- „Bydgoskie dzielnice”- Wincenty Gordon KB
- Bydgoszcz - Zarys dziejów /.zbior.
- Zbiorniki wodne na obszarze Bydgoszczy w ujęciu historycznym - Marcin Gorączko
- książki adresowe miasta Bydgoszczy
.gif)
Zaloguj się
Zarejestruj się
FAQ
Szukaj
