Forum Bydgoskiego Stowarzyszenia Miłośników Zabytków "BUNKIER"

tak, za rywalem... kiedyś płaciłem tam jakiś mandat, ale nie pamiętam za co

_________________
Marche ou crève

Za brak biletu kiedy powstała strefa parkowania w mieście-też tam płaciłem

osz ja niegodziwy...

_________________
Marche ou crève

Jak widzę obiekt został prawidłowo rozpoznany. Faktycznie obecnie mieści się w nim min. strefa płatnych parkingów. Tak że nie kojarzy się najlepiej.

szczepan522, dziękuję za wskazanie lokalizacji tego znaku

Dzięki za tak wyczerpujące informacje . Rozumiem, że skład Zarządu zmienił się 24 I 1946 r. (rok po wyzwoleniu) a nie w 1945?

Czyli od stycznia 1946 do lipca 1946 Zarząd był w tym samym składzie (Bielawski, Sadokierski, Tłaczała) i w marcu 1946 r. gdy uchwalono nowy regulamin żadnych zmian w Zarządzie nie było?

Data 10 listopada 1947 prawidłowa?

Jak będziesz miał trochę czasu to może napisałbyś coś więcej o 1946 i 47 r. Z dotychczasowych postów wynikałoby, że Społem stało się aktywnym uczestnikiem bitwy o handel dopiero od 1948 r.?

Niedługo postaram się zamieścić kilka uwag oraz informacji dotyczących okresu przedwojennego.

Ad.1 Tak nie do końca. Jeżeli chodzi o "bitwę o handel" akcję rozpoczęto ustawowo od czerwca 1947. Zatem rok 1946 należy wykluczyć. Inną sprawą jest to, ile placówek handlowych przejęło "Społem" w omawianym okresie. Niestety nie dysponuję żadnymi danymi.

Ad.2 Dokładnie takich informacji oczekuję Po to ten temat min. został założony.

W pierwszym poście seth napisał, że Społem na początku miała siedzibę w Domu Drukarza. Czy mamy pewność jaki był adres Domu Drukarza tuż przed wojną: Dolina 3 czy Dolina 5? Pytam, bo na początku lat 30. zmieniono chyba adresy nieruchomości przy ul. Dolina (w książce adresowej na rok 1933 są podane podwójne adresy). Z kolei przy informacjach o Domu Drukarza, które można znaleźć w internecie podawany jest raz adres Dolina 3 a innym razem Dolina 5. Mogłoby to oznaczać, że Dom Drukarza miał przed wojną adres: Dolina 5 (a przed zmianą na początku lat 30. była to Dolina 3).

Dom Drukarza - adres Dolina 5:

http://www.skyscrapercity.com/showthread.php?t=435653&page=22

Dom Drukarza - adres Dolina 3:

http://www.pomorska.pl/apps/pbcs.dll/article?AID=/20080612/ALBUMY01/383800646

Z kolei pod koniec 1929 r. pod adresem Dolina 2 mieściły się Wolne Związki Zawodowe i siedziba posła T. Matuszewskiego (Władysław Weber, Adresy miasta Bydgoszczy na rok 1929, s.418). Później adres Dolina 2 został zmieniony na Dolina 3.
Na początku lat 30. (już po zmianie numeracji) pod adresem Dolina 3 mieściły się Rada Klasowych Związków Zawodowych w Bydgoszczy, Zjednoczenie Wolnych Związków Zawodowych w Polsce (prez. T. Matuszewski), Polski Związek Klasowy, Związki Zaw. Pracowników Kolei oraz wiele innych organizacji związkowych (Władysław Weber, Adresy miasta Bydgoszczy na rok 1933)
W połowie lat 30. pod adresem Dolina 3 mieściła się też siedziba Robotniczego Towarzystwa Służby Społecznej. Przy ul. Dolina 3 był też sekretariat Towarzystwa Uniwersytetu Robotniczego oraz Klasowe Związki Zawodowe (T. Matuszewski) (Władysław Weber, Adresy miasta Bydgoszczy na rok 1936/37).

Obecnie zarówno adres Dolina 3 jak i Dolina 5 nie istnieją - w miejscu tym znajduje się duże skrzyżowanie ul. Poznańskiej i Grudziądzkiej (wiadukt Kruszwicka), a ul. Dolina przecięta jest drogą krajową nr 80.

Mam pytanie czy siedziba Społem nie mieściła się przypadkiem pod adresem Dolina 3 (wcześniej nr 2) w sąsiedztwie Domu Drukarza. Za adresem Dolina 3 (dawniej nr 2) przemawiałoby to, że w Zarządzie Społem było dwóch związkowców: Stanisław Kiljan (Z.Z Tramwajarzy) oraz Jan Kaczmarek (Z.Z Kolejarzy) a siedziba związków zawodowych była pod adresem Dolina 3 (2). Seth napisał " Związki Zawodowe Kolejarzy i Tramwajarzy które rezydowały w tym miejscu, wyłożyły kasę i wprowadziły swoich ludzi do Zarządu". Wszystko wskazuje na to, że siedziba Społem była pod adresem Dolina 3 (wcześniej nr 2). Pytanie tylko czy Dom Drukarza też był pod tym samym adresem Dolina 3 (wcześniej nr 2) czy może Dolina 5 (wcześniej nr 3)?

Przy okazji: Ze związkami zawodowymi oraz PPS był związany T. Matuszewski - poseł (Sejm II kadencji) w wyborach w marcu 1928 r. (PPS). Po wyborach w X 1929 r. T. Matuszewski został radnym z list PPS i II Wiceprezesem Rady Miasta. Był też uczestnikiem zorganizowanego w czerwcu 1930 r. w Krakowie Kongresu Obrony Praw i Wolności Ludu zorganizowanego przez Centrolew. W listopadzie 1930 r. w wyborach brzeskich ponownie został wybrany posłem (lista nr 7 Centrolew, okręg wyborczy nr 32 - Bydgoszcz). Zmarł przed zakończeniem wojny.

Dodam jeszcze, że w styczniu 1939 r. W Bydgoszczy odbył się trwający miesiąc kurs spółdzielczy organizowany z inicjatywy Związku Spółdzielni Spożywców "Społem" w którym uczestniczyło około 50 osób z całej Polski. Celem kursu było zapoznanie kursantów z ruchem spółdzielczym oraz szkolenie praktyczne. Był to podobno pierwszy tego rodzaju kurs w całym kraju. (Kurs Spółdzielczy w Bydgoszczy, Kurier Bydgoski, 21 stycznia 1939 r., s. 8.)

Dom Drukarza, bez względu na ewolucję numeracji, był przy Dolinie jeden. Właśnie w tym budynku swoją siedzibę miały; Z.Z Kolejarzy i Tramwajarzy, Z.Z Pracowników Rolnych, Wydział Kobiet PPS, Towarzystwo Uniwersytetów Robotniczych oraz Robotnicze Towarzystwo Przyjaciół Dzieci.
Po wojnie, dalej w tym samym budynku, mieścił się Klub Z.Z Pracowników Handlu "Merkury".

Zarząd bydgoskiego "Społem" nie miał wyjścia zwracając się o pomoc pod ten adres, który był jednak mocno "czerwony". Jednak biuro Zarządu mieściło się przy Wałach Jagiellońskich nr.1. Kiedy to nastąpiło ? Na pewno dosyć szybko. Są to niuanse których wyjaśnienie może być trudne.

Znalazłem informację, z której wynikałoby, że Dom Drukarza po wojnie miał adres Dolina 3

(wycinek z gazety - 28.12.1947r.)

http://pzg-bydgoszcz.manifo.com/gluchon ... wigilijnym

Wg książki adresowej Bydgoszczy na rok 1933 pod adresem Dolina 1 nic nie ma - za to pod adresem Dolina 3 jest wiele instytucji związkowych, lewicowych.

Po adresem Dolina 3 znajdowały się też lewicowe organizacje mniejszości niemieckiej m. in. redakcja Volkszeitung - redaktor Pankratz Artur (radny miasta i poseł I i II kadencji, przewodniczący Niemieckiej Partii Socjaldemokratycznej w Polsce, później członek zarządu Niemieckiej Socjalistycznej Partii Pracy w Polsce).

Przyznaję, że pod tym kątem nie rozpatrywałem tej lokalizacji Diabeł zwykle tkwi w szczegółach. Szacunek dla przedstawionych informacji berta

To wprawdzie dużo wcześniejsze czasy, ale „Dom drukarza” to byłe kasyno oficerskie (Dragoner Offizierkasyno) - własność Albina Cohnfeld-a
dzierżawiona wojsku, tak samo jak kasyno na Chrobrego i koszary na Londynku.

Też mnie to początkowo zaskoczyło. Dodam, że Niemiecka Socjalistyczna Partia Pracy była partią socjaldemokratyczną (II Międzynarodówki Socjalist.). Pozostawała pod wpływami socjaldemokracji niem. i austr., od 1928 współpracowała z PPS. Głosiła zgodne współżycie i współpracę z polskimi partiami demokratycznymi oraz lojalność wobec państwa polskiego (encyklopedia.pwn.pl). Partia ta bardzo silnie przeciwstawiała się Hitlerowi wspomagając działaczy w Niemczech. W 1934/5 roku Pankratz z kilkoma działaczami odszedł i poparł narodowych socjalistów. Reaktywował wraz z grupą działaczy DSPP (Deutsche Sozialdemokratische Partei in Polen). Po włączeniu Bydgoszczy w skład III Rzeszy jesienią 1939 rozpoczął pracę w zarządzie miejskim.

Jednak Niemiecka Socjalistyczna Partia Pracy była lojalna wobec państawa polskiego choć podobnie jak polskie ugrupowania lewicowe nie była przychylnie traktowana w latach 30. przez polskie władze (por.: Richard Blanke, Orphans of Versailles: The Germans in Western Poland, 1918-1939, s. 167). Związana z PPS, była do wybuchu wojny w opozycji do hitlerowców. Później jej działacze byli przez nazistów represjonowani.

Może to trochę dygresja ale ukazuje środowisko społeczno-polityczne, w którym powstawało "Społem"

Wiele niemieckich organizacji było lojalnych wobec polskich władz. Tyle że po roku 1945, wszystko wrzucono do jednego nazistowskiego worka. Historię zwykle piszą zwycięzcy. Trudno temu przeczyć.

A tak w ogóle to od kiedy nieruchomość przy ul. Dolina 3 nosiła nazwę Domu Drukarza.

Wiemy, że: "zimą 1939 roku. Bydgoscy drukarze za sumę 15 tysięcy złotych wykupili nieruchomość przy ulicy Dolina 3. Tym sposobem Dom Drukarza stał własnością mistrzów "czarnej sztuki”. I pewnie byłby do dziś służył (kto wie, może istniałoby w nim Muzeum Drukarstwa?), gdyby nie przebudowa ulicy Kruszwickiej na początku lat 80 (...). 28 maja 1982 r. mistrzowie „czarnej sztuki” pożegnali Dom Drukarza przy ulicy Dolina Tylko Domu Drukarza żal, Gazetapomorska.pl, 12 czerwca 2008 r.

Od kogo drukarze odkupili nieruchomość (od związków zawodowych?). Czy nazwa Dom Drukarza była od zimy 1939 r. czy już wcześniej? Jeśli wcześniej to skąd się wzięła?

Puszka po kostkach przyprawowych. Nazwy producenta nieczytelna.

Świetny przykład przedmiotu który na popularnym serwisie zajmującym się sprzedażą, zwykle opisywany jest jako przedwojenny.
Niestety puszka pochodzi z drugiej połowy lat 40-tych. Mylący skrót R.P jest w istocie częścią nazwy; "Społem" Związek Gospodarczy Spółdzielni RP, którą to ustalono w roku 1944, w Lublinie.

Oczywiście że powojenna. Sam mam w akcie urodzenia Rzeczpospolita Polska, a jestem powojenny.