Forum Bydgoskiego Stowarzyszenia Miłośników Zabytków "BUNKIER"

Witam. Po przejrzeniu wielu wątków, nie trafiłem na wyjaśnienie (chyba, że szukałem mało dokładnie?). Od jakiegoś czasu ganiam po moim fyrtlu w poszukiwaniu różnych detali z przeszłości, które mogą paść ofiarą remontów elewacji (żeby nie było, bardzo potrzebnych! tylko z głową). Poza dawnym MSI, oznaczeniami LSR i szyldami zarówno polskimi jak i niemieckimi trafiłem na takie oznaczenia jak na załączonym zdjęciu. Oznaczenia jak dotąd znajdowałem tylko i wyłącznie na budynkach wybudowanych przed 1920. Zawsze w przyziemiu, na niebieskim tle (poza Pomorską 53, tam nie ma tła w ogóle), na kamienicach posiadających piwnice. Przeszukując sieć, nie trafiłem na nic podobnego we Wrocławiu lub Gdańsku i Poznaniu.

Jeszcze niedawno temu znaki te były powszechnie spotykane. Najprawdopodobniej był tylko jeden wzór (tak pamiętam) – sześć linii pionowych pomiędzy dwiema liniami poziomymi na prostokątnym niebieskim tle. Niektóre miejsca oznaczone były podwójnie.

Ponieważ w znaku występuje niebieski kolor, spróbowałem też skojarzyć z wodociągiem i kanalizacją. Nic z tego nie wyszło.

Przykłady z ul. Toruńskiej:

Fakt, jest to zawsze 6 pionowych linii zamkniętych obustronnie linia poziomą, na niebieskim tle. We Wrocławiu można znaleźć jeszcze poniemieckie oznaczenia sieci wodociągowej. Jednak te oznaczenia mają schemat tak jak współczesne. Trzeba tylko pamiętać, że Wrocław był dłużej miastem niemieckim i oznaczenia mogły wejść w życie po 1920 roku.

Poprosiłem Muzeum Wodociągów w Bydgoszczy (bo dziś najbliżej mi do tego założenia) o informację.
Podzielę się odpowiedzią.

Tam tylko umieją na siłę wyrywać hydranty i pompy.

Dawno temu drążyłem temat tych znaków, żadnych konkretów. Było ich sporo na mieście.
Po rozmowie z geodetą, stwierdził, że mogą to być repery robocze. Fakt, występują na różnych wysokościach.
Trochę to wątpliwe, ale nie wiadomo z jakiego okresu są te znaki i jak wtedy oznaczano reper roboczy(dziś ten znak wygląda zupełnie inaczej).
Temat do sprawdzenia.

Rzeczywiście temat jest dość trudny. Tak jak pisałem, oznaczenia te jak dotąd wypatrzyłem tylko na budynkach z okresu pruskiego (na jednostce wojskowej przy Zygmunta Augusta są w dwóch narożnikach budynków).
*Na dwóch budynkach, w tym samym miejscu była litera "G".
*Znajomy geodeta odesłał mnie z kwitkiem.
*Po drobnym kopaniu na forach i blogach dotyczących Poznania, Gdańska, Łodzi lub Wrocławia nie znalazłem podobnych zagadnień.

I moja teoria się sypnęła, podobne oznaczenie znalazłem na Garbary 6, czyli budynek międzywojenny. Może mieć to związek ze schronem LSR usytuowanym w tym budynku?

źródło GSV

Teraz też mam potwierdzenie po rozmowie z geodetami, że takich znaków nie używało się w geodezji.


Jest to bardzo prawdopodobne. Schrony przeciwlotnicze(LSR) w piwnicach budynków(LS-Keller), zgodnie z instrukcją miały mieć wzmocnione stropy. Być może po wojnie jakaś komisja, po sprawdzeniu stanu budynku, w ten sposób oznaczała wzmocnione stropy piwnic w danym budynku. Tylko znowu nie jest to regułą, te oznaczenia występowały również na kamienicach, gdzie nie było schronów. Były też malowane na wysokości okien parteru.
Oznaczenie LSR w tym przypadku, to trzy białe linie, na Twoim zdjęciu dwie skośne są słabo widoczne, ta nad drzwiami jest wyraźniejsza. Lepiej to widać przy drugim wejściu do tego budynku:

Druga sprawa, zwykle jest to sześć pionowych kresek. Na Garbarach jest ich siedem.

Kolejny budynek z międzywojnia, gdzie znalazłem tego typu oznaczenia to Chłopickiego 3



Poza konkursem, możliwe jest, że w okresie wojny przebudowywano stropy parterów, w celu dostosowania budynków do możliwości wykorzystania jako schron?

Stropy piwnic należało wzmocnić w taki sposób, aby mogły wytrzymać masę zawalenia się budynku. Polegało to na podparciu stropu przez zamontowanie przy suficie dźwigarów i wsparcie ich słupami. W tym celu stosowano dwuteowe belki stalowe lub belki drewniane(przekrój prostokątny). Mogły być też stosowane szyny kolejowe. Chodziło o to, żeby po zakończeniu wojny, taką konstrukcję można było zdemontować.

W ten sposób miał być wzmacniany strop w LS-Keller:

Dzięki wielkie!

Pytam dlatego, że w mojej kamienicy, pomiędzy piwnicą, a parterem zastosowano strop Kleina (który do końca mi nie leży z rokiem powstania budynku wg ksiąg wieczystych, oraz charakteru budynku*) i sposób spasowania tego stropu trochę mi nie pasowała do reszty. No nic, w tej materii muszę przeprowadzić śledztwo. Kamienica po wojnie przeszła niestety remont oszpecający i elewacja nie zdradza nic.

Kamienica wg ksiąg powstała w 1900 roku. Zastosowanie stropu Kleina datuje się na początek XX wieku. Kolejowa czynszówa niestety nie zachęca do stosowania nowatorskich rozwiązań.

Można gdzieś w sieci znaleźć coś więcej co do zasad tworzenia i utrzymania LSR na naszych ziemiach?

Cześć!

Fajny temat poruszyliście, aż się ucieszyłam. Z racji charakteru mojej pracy (zajmuje się wymianą stolarki okiennej w naszym mieście) znam te symbole. Tj. Widywałam je co najmniej dziesiątki razy i też mam za sobą śledztwo w tej sprawie. Na ten moment pamiętam parę adresów gdzie się one znajdują, na zupełnie rożnych wysokościach. Moje krótkie śledztwo niestety niewiele wniesie do sprawy, ale co wiem na pewno:

1. widziałam ten symbol w trzech konfiguracjach: 6 lini, 7 lini albo tylko 3 linie z dużą literą "G" obok.
2. Świeższe oznaczenia są na tle niebieskim – "starsze" bywają na czarnym tle, albo bez tła.
3. Niektóre z nich zostały wykonane niechlujnie, "na szybkiego", żeby tylko coś szybko odznaczyć odręcznie. Większosć znajduje się na wysokości skrzynki z głównym zaworem gazu.

Jakoś nie mogę się oprzeć wrażeniu, że najprostsze skojarzenie rysunku z grzejnikiem wcale nie jest takie niedorzeczne jak mogłoby się zdawać. Może to były/są oznaczenia zrobione przez chłopców z KPECu? Może to jakiś symbol budynków podłączonych do miejskiej sieci ciepłowniczej? Węzłów/kotłowni/planowania przyłączenia? Przeglądałam już mapkę z całym planem sieci ciepłowniczej Bydgoszczy... oczywiście niczego z tego nie rozumiem - ale dużo tam niebieskich kwadracików. ))

(W ramach "niech się zachowa dla potomnych" w załączniku dorzucam okreskowane budynki, które ja znam. Zdjęcia z Google Mapa 2017). Chętnie dowiem się, co to tak naprawdę jest. ..

Raczej to nie to.
Chrobrego do dziś nie jest podłączona do miejskiej sieci ciepłowniczej.
Podobnie było z oznaczonym, dziś już wyburzonym budynkiem przy Toruńskiej 6.

Co do Twojej mapki – są to obecne plany budowy ciepłociągu. Etap pierwszy (kolor różowy) i etap drugi (kolor brązowy, w tym ul. Chrobrego) zaplanowanej inwestycji.

I mnie podoba się ta zagadka

Kurka wodna.. cały czas trzymałam się teorii, że chodzi o jakieś "rury".

Może chodzi o gaz? Tutaj duże "G" w towarzystwie tych kresek, mogłoby sugerować sieć gazową. Np. przy ul. Gdańskiej 222 też jest takie "G" nad okienkiem piwnicznym.. tyle, że tutaj nie trzeba długo myśleć, bo owe "G" jest żółte.
Na upartego można by skojarzyć niebieski kolor z gazem, bo przecież gaz to "błękitne paliwo".

A może faktycznie to jakieś oznaczenie budynków ze wzmocnionym stropem z żelaza. Podpytywałam nawet swojego dziadka, starego budowlańca. Byłam ciekawa, jakie ma skojarzenie widząc ten symbol. Nie jeden strop w życiu w całości wymienił (Kleina też, bo czasem korozja doszczętnie zjada belki), nie jeden odciążał czy podpierał specjalnymi dwuteownikami. Dziadek niestety też zzieleniał - i na sprawców znaku - typuje z całą swoją pewnością wodociągi. W dodatku uparcie twierdzi, zaklina się na wszystkie świętości, że za jego czasów (lata 70te) żadnych kresek na kamienicach nie było. No... nie bardzo chce mi się w to wierzyć. Znaczek przy Gdańskiej - wyłonił się z pod bardzo wiekowej elewacji, która ze starości odparzyła się i odpadła..

Mam kolejną tezę.
Być może znakami tymi oznaczano budynki wyposażone w drabiny ewakuacyjne (przystawne). Znak pojedynczy to drabina jednoelementowa, znak podwójny - drabina dwuelementowa/dwie drabiny.

Dla porównania, tak wyglądają współcześnie stosowane znaki:

Kto wie... tylko (skoro to jest piktogram drabiny) to dlaczego ta drabina leży. Przeglądając te wszystkie drabiny, rzucił mi się w oczy jeszcze jeden, pokrewny od drabiny symbol: hydrant wewnętrzny.

Z tego, co wyczytałam – oznaczanie hydrantu wewnątrz budynku, zawsze było piktogramem hydrantu – ale nie umiem znaleźć jego poprzedniej formy. Czerwone oznaczenie z płomieniem obok wprowadzono w 2009r. Jakie normy były wcześniej? Albo jeszcze wcześniej? I jeszcze wcześniej?
Tego nie potrafię nigdzie znaleźć w necie. Internet zachował w swoich zasobach normy PN-92/N-01256/02 w których symbol różnił się tylko brakiem płomienia. Na temat dawniejszych oznaczeń - google milczy. Teoretycznie mogłaby to być alternatywa dla malowanego z szablonu "H" oznaczającego hydrant. No ale jest jeden kłopot:

Oba symbole - powinny być powszechne w całej Polsce według jakiś tam norm. Tymczasem faktycznie, tych kresek nie ma w innych miastach.

Osobiście teoria ze wzmocnionym stropem i ewentualnym schronem wydaje mi się mało prawdopodobna.
Znaczki są niewielkie, a o tym, że w budynek służył jako schron świadczyły duże widoczne białe linie, które są na forum w innym wątku.
Ja osobiście skłaniałbym się ku oznaczeniu miejsca, w którym do budynku została podłączona bieżąca woda ewentualnie kanalizacja..
Trzeba by to zweryfikować wchodząc do piwnicy któregoś z budynków.

Ostatnio miałem okazje być w piwnicy na Chodkiewicza 2. Niestety budynek po remoncie ma nową kanalizację, więc nie można zweryfikować, czy tu także było takie oznaczenie.

tylko, jeśli to przyłącza, to skąd takie nietypowe oznakowanie (w skali kraju)

Rozgryzłem

Podpowiedź na zdjęciach

Brawo
Jestem pod wrażeniem