W sąsiednim wątku zapytałem:
BYDZIAK 1958 pisze:
Czy wiadomo w którym miejscu była cegielnia Petersona " tuż obok" zakładu Zobla?
(...)
Chciałbym to wiedzieć, jeśli jest to wiadome, bo mam wątpliwości co do charakteru pewnych obiektów na starych mapach. Ale o tym napiszę, gdy zdobędę pewne stare zdjęcie.

No i natrafiłem na nie, nie tam gdzie szukałem, ale w innym źródle. To książka M. Jeleniewskiego o tytule " ...której nie ma" ( Zapomniałem, czy był podtytuł)
Jest tam bardzo ciekawe zdjęcie, zrobione z mostu Królowej Jadwigi, jeszcze przed przebudową i poszerzaniem koryta Brdy. Widoczny zakład z charakterystycznym kominem, wystającym z hali o kształcie okręgu, ( tak jest i na starych mapach), opisany jest przez autora książki, jako Zakłady Okrętowe L. Zoblla.
Historia lokalizacji zakładu opisana tu na forum w tym temacie, wspomina o działkach:
MWS pisze:
...przy ulicy Wilhelmstraße 59 (dzisiejsza Jagiellońska 12).
i
MWS pisze:
W 1885 roku kupuje Zobel działkę (5000m2) pod nowy zakład, przy skrzyżowaniu Petersonstraße –Fischerstraße
(dzisiaj - narożnik Marcinkowskiego i Obrońców Bydgoszczy).
L.Z. nie miał za dużego wyboru w znalezieniu atrakcyjnej działki bo:
MWS pisze:
...dostęp do wody blokuje śluza miejska, tam właśnie umiejscowiona. Na dodatek, tuż obok niej, znajduje się dawna cegielnia Petersona, aktualnie w posiadaniu Neumann-a..
I tu się zaczyna zagadka. Czy na tym ciekawym zdjęciu widzimy zakłady Zoblla , czy cegielnię Neumanna? Nietypowy komin zakładu, znany jest i na innych starych zdjęciach. Czy to komin cegielni? Czy M.Jeleniewski po prostu pomylił się?
Poniżej, na nałożonych na siebie mapkach, widać przebieg koryta Brdy. Obecnie, zakłady były by pod wodą. Żółte linie pokazują kąt widzenia ze zdjęcia. Czerwona celuje we Farę, jako punkt odniesienia. Zacumowane barki, po prawej stronie mają kolor zielony, a po lewej błękitny.