Forum Bydgoskiego Stowarzyszenia Miłośników Zabytków "BUNKIER"

Dzięki Bydziak - w życiu bym nie przypuszczał, że tam był kanał.
A tak na marginesie , jaki był powód likwidacji niektórych śluz i kanałów?

Głównie rozwijające się miasto, rosnąca liczba mieszkańców, większy ruch i w efekcie rozbudowa.

^^^ Tak właśnie było. Ktoś wtedy wymyślił, że na nową ulicę w tym miejscu, pozyska się sporo miejsca zasypując te dwa odcinki Starego Kanału. Ruch wodny i tak odbywał się Nowym Kanałem.

Co jakiś czas spotykam się ze złym odczytywaniem widoku na starej pocztówce, sprzed ponad stu lat. Przyznam, że gdy ją pierwszy raz zobaczyłem, (jakieś ćwierć wieku temu), też nie mogłem się połapać o jakie miejsce na niej chodzi.

Jakiś czas temu połączyłem ją z inną podobną pocztówką. Uzyskana szersza panorama pozwoliła lepiej zorientować się we widoku. Na środku 'nowego zestawu', widać dawny układ koryta Brdy. Mniej więcej w miejscu łodzi z żaglem, w samym nurcie rzeki, zbudowana została obecna śluza miejska, a koryto Brdy przeniesiono na 'lewo', czyli na zachód. Bystre oko wypatrzy śluzę trapezową i np budynek przy Dworcowej bodaj 50 - narożny z Sienkiewicza.

Jestem przekonany, że kiedyś gdzieś już wstawiałem tą panoramkę. Niestety, nie pamiętam gdzie.

Pora na piaskownicę, którą kilka razy tu wspominałem. Na moim podwórku i sąsiednim, w czasie mojego dzieciństwa nie było piaskownic. Najbliższa, 'publiczna', była 'na śluzach', nad samym brzegiem starego kanału, mniej więcej w linii Kącika. Z trzech stron otoczona była małym drewnianym płotkiem, odgradzającym ją, głównie od brzegu kanału. Jestem na etapie budowania widoku tego miejsca.
Ale na początek pokażę stare zdjęcie. Gdyby za lat wiele, wpadło ono komuś w ręce, zapewne nie wiedział by ten oglądający, gdzie fotka została wykonana.
Na zdjęciu widać płotek, a właściwie jego kawałek, który dalej za kadrem, (w prawo), kończył się przed brzegiem kanału i 'skręcał' pod kątem prostym, przebiegając równolegle do brzegu. Potem znów 'wracał' pod kątem prostym i po paru metrach się kończył. To ogromne drzewo, pod którym wraz ze swą siostrą stoi bydziak, było jednym z takich dwóch, przy tym odcinku kanału. To stało mniej więcej przy początku obecnego przejścia dla pieszych, (w kierunku przystanku tramwajowego). Drugie było koło Multikina. Pierwsze poległo na samym początku przygotowań do zasypywania kanału, a to drugie, może niektórzy z Was pamiętają, bodaj na początku lat 90-tych XXw, zostało podpalone przez wandali. (Była w nim spora dziupla i w niej podłożony był ogień) Możliwe że "Dzisiaj", (wczesna nazwa Zbliżeń), pokazały ten niecodzienny pożar.

Stare zdjęcie wkomponowałem we widok współczesny. Jedynym wspólnym elementem obu zdjęć jest 'linia' starych, stojących do dziś dębów, niemal przy samym krawężniku 'Marszałkowskiej', (Marszałka Focha), które po tylu latach, trochę zwiększyły swe obwody.

Zanim pokażę to, co udało mi się zrobić, przypomnę inne ujęcie tej piaskownicy. Chyba jedynym obecnie, punktem odniesienia, jest cokół dawnego żelaznego komina, również dawnego, tutejszego oddziału Fotonu.

Zapowiadasz, zapowiadasz i nic...

No jeśli ma to być zrobione dobrze, wymaga trochę czasu.

_________________
https://www.facebook.com/StaraBydgoszcz

^^^
Tak jak w poprzednim 'obrazku', tak i w tym zapowiadanym, niby gotowym, wciąż coś poprawiam. Np. pewien element 'widoku', być może powinien być widoczny, choć kąt brzegu kanału, może go 'obciąć'...
No dobrze, jutro obrazek wstawię. (Pewnie po kolejnej drobnej poprawce) Również, (tak jak poprzednio), wykorzystam opcję gimpa 'płótno'. Pozwala ona nieco 'zamaskować' niedoskonałości.

Premiera.
Widok 'z piaskownicą', od strony starego kanału przy II śluzie, w kierunku Kącika.

Jedną z kolejnych poprawek, do której nie zdążyło już dojść, miało być 'poprawienie' płotu, w głębi kadru. W tamtych czasach był to parkan z desek, ściśle do siebie przylegających, ok. 2m wysokości.
Może nie tak ściśle, bo tuż przed Grottgera, przez chyba jedyną szparę, wyglądała na park koza. Wracając ze szkoły, zrywaliśmy trawę i jej podawaliśmy. Ona z ochotą ją zjadała. Zresztą niektórzy dla 'draki' podawali jej papier, który również zjadała. A my, dzieciaki mieliśmy śmiech. Z dzisiejszego punktu widzenia, ta koza była pewnie słabo karmiona. Należała do babci J-skiej z Grottgera. Kiedyś ze zdziwieniem, widzieliśmy na Garbarach babcię J., goniącą swoją kozę. Śmiesznie to wyglądało. (Nie wiedzieliśmy jak jej uciekła z 'zagrody'.) Gdyby to było dziś, to pewnie już by było na YT parę filmików...

Dzisiaj ryby w północnych rejonach Bałtyku żywią się (dobrowolnie) PE (polietylenem) , a Ty się kozie dziwisz

Pamiętam, że poziom wody był nieco niżej a wiekowe drzewa mocno pochylały się w kierunku kanału.
Sam brzeg był umocniony i wyglądał m\w tak ;

^^^ Poziom lustra wody w stosunku do poziomu brzegu, jest zrobiony tak, jak to zapamiętałem. Niemal codziennie bywałem na śluzach. Ale faktycznie, darowałem sobie obniżenie całego pierwszego planu do właściwego poziomu. Obecnie jest on wyższy od dawnego o ok 1m. Dobrze to widać na pierwszym zdjęciu poniżej.


Te pochylone, 'wiekowe drzewa', były nieco dalej w lewo, za kadrem. Na 'rekonstrukcji', jest odtworzone to 'wielkie drzewo' o którym wspominałem we wyższym wpisie. Dąb z prawej strony jest wciąż ten sam.
Linia brzegu i jego umocnienia, przez lata się zmieniała, co widać zresztą na starych pocztówkach.
Brzeg północny tego odcinka kanału, w jego ostatnim 10-cioleciu istnienia, wyglądał podobnie jak ten na drugim zdjęciu, (oznaczonym '1'). Choć w paru miejscach można było jeszcze zobaczyć 'stare umocnienia', podobne do tych, - oznaczonych '2'.
Dziękuję za te uwagi, bo dzięki nim, można niektóre rzeczy wyjaśniać i dopowiadać.

Być może , że akurat w tym miejscu wyglądało to tak jak zrekonstruowałeś , ale ja pamiętam całość tak , jak na zał. fotografii . Widać jak wyglądał brzeg północny i częściowo południowy z perspektywy mostu Władysława IV. Poziom wody był trochę niższy i raczej nie ulegał dużym wahaniom.
Widoczne są również 2 pionowe pale cumownicze dla barek.
P.S.
Podobny plac zabaw istniał od str. ul. Jackowskiego, tuż przy wspomnianym moście i kiosku Ruch-u.

W 'moich czasach', pali, widocznych na pierwszym zdjęciu, na pewno już tam nie było. W głębi widać górne krawędzie wrót śluzy. Za mojej młodości - lata 60-te i początek 70 -tych, woda 'zawsze' przelewała się przez te wrota i z tego powodu poziom lustra wody w kanale był wyższy niż na tym zdjęciu. Przelewała się również nad bramą śluzy III i IV. (Poniżej mój slajd śluzy IV przy Wrocławskiej z przelewającą się wodą). Dlaczego tak to 'działało', nie wiem. Może z zaniedbań, albo wygodnictwa. Wspominałem tu kiedyś w innych tematach, o co najmniej dwóch przypadkach, jak z kanału wylewała się woda. Raz było to w czasie, gdy świeżo wykopany był rów pod fundament wiadomej 'piwiarni'. Woda to zalała, budowlańcy się wkurzali, a my mieliśmy śmiech. Na moim poprzednim zdjęciu ze strzałkami pokazującymi różnice w poziomach terenu, zalany był właśnie ten dolny stary poziom.
Nigdy nie zastanawiałem się, z jakiej przyczyny kanał wylewał. Czy może szła nim jakaś 'fala powodziowa' z Wielkopolski po obfitych opadach

Plac zabaw przy Jackowskiego, to używając współczesnego zwrotu, był to 'wypas', w porównaniu do tamtej samotnej piaskownicy. Wspominaliśmy go w 'portrecie' ul. Jackowskiego.

^^^
Przyznam, że za bardzo zdecydowanie napisałem, że tam, (miałem na myśli przy piaskownicy) tych pali już nie było. Zakładam jednak, że gdyby tam były, to pewnie chciałbym się do nich dostać i na nie włazić...
Ale nico dalej, coś palowego mi się kojarzy...



^^^
Tak jak piszesz, drzewa mocno były pochylone, przez podmywające działanie wody. Dla porównania Zdjęcie z ok 1959 roku i jeszcze starszy fragment pocztówki.
Miejsce ok. połowy tego odcinka kanału.
(Pocztówka pokazuje obszar nieco dalej od śluzy, niż moje zdjęcie.)

Z lewej strony widać coś, co raczej jest dawnym słupem cumowniczym.
(Dlaczego tak słabo go zapamiętałem... )

...bo te pale naturalnie wpisywały się w scenerię kanału i były na owe czasy "normalnym " jej elementem.
Poza tym były usytuowane trochę dalej ( w str. mostu Władysława IV) od Twojej codziennej drogi do szkoły i od zrekonstruowanego fragmentu rejonu z piaskownicą.
Dokładnie były 2 takie pale i piramidka z 3 pali przy samym moście.
Wykorzystywali je wędkarze do łowienia ryb. Łączyli je z brzegiem wąskimi kładkami .
Wydaje mi się , że były do końca istnienia tego odcinka S. K.

Wędkarzy pamiętam. Jednak łowili na obu zasypanych odcinkach do ok. końcówki lat 60-tych. W tamtym czasie została pechowo, albo celowo podłączona kanalizacja do instalacji deszczowej i w krótkim czasie z kanału zrobił się ściek. Co do 'pali' jestem zły, że ich, mimo wszystko nie za bardzo 'widzę' w pamięci. Moja koleżanka z tamtych czasów napisała mi:
" (...) wiem, była piaskownica ogrodzona płotkiem, wiem też, że nieopodal tej piaskownicy był taki "pień" no coś z drewna potrzebne do zahaczenia liny do cumowania barek lub łodzi i tam .... ja byłam z moją siostrą starszą o 6 lat. Ja może miałam 5 lub 6 lat i wpadłam do wody strachu było dużo, wiem było płytko ale do domu wrócić strach, mokre rzeczy... Wiem że miałam płaszczyk, taki czerwony prochowiec, więc była to wiosna lub jesień no ale udało się przed rodzicami zachować ten incydent w tajemnicy. Najbardziej o to zabiegała moja starsza siostra (...) która miała się mną opiekować!!!"

Ten 'pień nieopodal', był co najmniej ponad 10m za kadrem w lewo w stronę starego mostu (W IV) - tak coś na siłę próbuję sobie przypomnieć. Tam, przy samym brzegu był osobny odcinek wąskiej alejki, oddzielonej od głównej krzewami. I tak mniej więcej w jego połowie była taka malutka, pewnie nie więcej niż 3 metry długości płycizna. Pewnie tam się 'skąpała' moja koleżanka.

Zdjęcia poniżej nie są nie zwykłe. Jednak pokazują, jak sądzę, nie zwykłe wydarzenie. Może kiedyś takie widoczki będą częstsze. Kiedyś w tv widziałem 'nie zwykłą' restaurację. Był to właściwie spory stół z krzesłami dookoła. Wraz z siedzącymi konsumentami, podnoszony był dźwigiem na sporą wysokość...
Przyjemne z pożytecznym, widokami i pewnie emocjami.
Dziś takie cudo objawiło się przy budynku opery.

Nowa restauracja w Bydgoszczy

_________________
"Czekając na idealny moment, możesz nigdy nie rozpocząć dzieła. Zaczynaj już! Zaczynaj tam, gdzie jesteś i jako ten, kim jesteś" - H. Jackson Brown